بررسی و واکاوی سازوکارهای بهبود تعاملات ترویج با سایر کنشگران نظام دانش و اطلاعات کشاورزی ایران از دیدگاه متخصصان ترویج

این مطالعه به بررسی سازوکارهای بهبود تعاملات ترویج با سایر کنشگران نظام دانش و اطلاعات کشاورزی ایران از دیدگاه متخصصان ترویج می پردازد. این تحقیق به لحاظ هدف و ماهیت، اکتشافی- توصیفی و به لحاظ نوع تحقیق، کاربردی است که به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه ی آماری این مطالعه متخصصان ترویج ایران می باشند که شامل 60 نفر عضو هیئت علمی ترویج و آموزش کشاورزی، 45 نفر دانشجوی دکتری ترویج و آموزش کشاورزی و 35 نفر متخصص ترویج و آموزش حوزه ستادی وزارت جهاد کشاورزی می باشند (140n=). ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده که در اختیار تمامی اعضای جامعه قرار گرفته است اما از بین آنها 96 نفر (96n=) پاسخ داده اند یعنی ضریب بازگشت پرسشنامه 5/68 درصد بوده است. پرسشنامه شامل 6 بخش کلی بوده است که در بخش اول و دوم میزان اهمیت و میزان توجه به سازوکارهای بهبود تعاملات ترویج با شش کنشگر دیگر نظام دانش و اطلاعات کشاورزی یعنی آموزش، تحقیق، کشاورزان، تشکل های کشاورزی، شرکت های خصوصی و سیاست گذاران مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش سوم و چهارم نگرش و میزان تعاملات متخصصان سنجیده شده است. در بخش پنجم مشکلات پیوند ترویج با هریک از کنشگران مورد بررسی قرار گرفته است و در بخش آخر ویژگی های فردی و حرفه ای متخصصان بررسی شده است. همچنین نظرات متخصصان پیرامون ارجحیت توجه به پیوند ترویج با سایر کنشگران با روش مقایسات زوجی بررسی شده است. روایی محتوایی پرسشنامه توسط پانلی از صاحبنظران علوم ترویج و آموزش کشاورزی مورد تایید قرار گرفت. ضریب پایایی (قابلیت اعتماد)پرسشنامه نیز با انجام آزمون مقدماتی برای قسمتهای مختلف پرسشنامه بین 73/0 تا 97/0 بدست آمد که مبین قابل اعتماد بودن پرسشنامه می باشد. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار spss وexpert choice تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاصل از مقایسات زوجی نشان می دهد از دیدگاه متخصصان ترویج، توجه به پیوند ترویج و کشاورزان ارجحیت و اهمیت بالایی نسبت به پیوند ترویج با سایر کنشگران دارد. به لحاظ میزان توجه مجموعه سازوکارهای مطرح شده نیز توجه به پیوند ترویج و تحقیق اولویت اول را کسب کرده است. همچنین نتایج بیانگر آن است که مشکلات پیوند ترویج با کشاورزان و تحقیق بیشتر از مشکلات پیوند ترویج با سایر کنشگران است. بهترین سازوکارها جهت بهبود تعاملات ترویج با سایر کنشگران استفاده گسترده از فناوریهای ارتباطی مدرن، برنامه ریزی، طراحی و بازنگری فعالیت های مشارکتی، استفاده از کشاورزان خبره بعنوان سایت های الگویی برای آموزش دیگر کشاورزان، برگزاری دوره ها و کلاس های آموزشی برای اعضای شرکت ها توسط ترویج دولتی، حضور نماینده ای از ترویج در بدنه سیاست گذاری وزارت جهاد کشاورزی و استفاده از مشوق های مناسب جهت جذب تشکل های کشاورزی شناخته شد. همچنین نتایج نشان می دهد گروههای مورد مطالعه در اکثر موارد پیرامون میزان اهمیت، میزان توجه به سازوکارها و مشکلات مطرح شده توافق نظر دارند. کلمات کلیدی: نظام دانش و اطلاعات کشاورزی ایران، تعاملات، ترویج، متخصصان ترویج